مضراب زدن تار يك اصل اساسي براي يادگيري اصولي اين ساز براي هنرآموزان اين رسته است. در بخش قبل نحوه قرار گرفتن دست راست روي كاسه و گرفتن مضراب به نحوي كه در قبل گفته شد ، به وجود آوردن آرامش و جلوگيري از هر گونه انقباض در دست راست (كتف ، بازو و ساعد) از نكات اوليه مضراب زدن ميباشد.برخلاف آنچه كه هنرجويان ميِپندارند ، هيچگونه نيرو يا فشاري براي عمل مضراب زدن نبايد اعمال شود (زيرا در اين صورت نوازنده اي كه يك ساعت تار مينوازد بايد با خستگي عضلات مواجه شود كه در واقع اين طور نيست.)
تار جز سازهاي زهي مضرابي است كه داراي ۳ جفت سيم (۶عدد) مي باشد قسمتهاي اصلي تار عبارتند از:
۱. كاسه (از جنس چوب توت و يا گردو و آزاد).
۲. رو دسته (از دو رديف استخوان شتر و مابين آنها يك لايه چوب فوفل)
۳. خرك (از جنس شاخ قوچ)
۴. گوشي ها (چوب گردو)
۵. پوست روي دهانه ها(پوست بره يا بز تودلي كه همان پوست جنين مي باشد) مضراب تار يك قطعه فلز برنج ، فولاد يا شاخ مي باشدكه دنباله آن داخل موم قرار مي گيرد.
اين ساز از دو قسمت كاسه و دسته تشكيل مي شود. كاسه كه مهمترين بخش ساز است معمولاً دو تكه ساخته مي شود. چوب مورد استفاده بيشتر از درخت توت و گاهي از درخت گردوست و البته بهترين كيفيت با چوب توت بدست مي آيد. براي ساخت آن، ابتدا دو طرف كاسه تار به صورت جداگانه تراشيده مي شود و سپس داخل هر يك خالى شده و بعد آنها را به هم مي چسبانند. كاسه از يك قسمت بزرگ به نام شكم و يك قسمت كوچك به نام نقاره تشكيل مي شود.
تار از گذشته همواره در دو نقش تكنواز و همنواز ايفاي نقش مي كرده است. قدرت صداي آن با سازهايي چون سنتور، عود، كمانچه و ني برابري مي كند و بدون ميكروفون مي تواند در كنار اين سازها به همنوازي بپردازد. در سال هاي اخير علاوه بر كارهاي گروه نوازي ايراني، آهنگ هاي مستقلي نيز براي اين ساز تصنيف شده است. آهنگ هايي مانند چند نوازي تار كه نخستين بار توسط آهنگسازي به نام محسن نفر صورت گرفت و يا دونوازي تار به نام شورانگيز، ساخته حسين عليزاده با اجراي مشترك خودش و ارشد تهماسبي. البته خيلي پيش تر، علي نقي وزيري، آهنگ هاي دونوازي براي تار نوشته بود ولي عموماً اين آهنگ ها شبيه دونوازي هاي غربي بودند كه بيشتر توسط هنرآموزان هنرستان موسيقي اجرا مي شدند و در مجموع از اقبال عمومي برخوردار نبودند.
زني در حال نواختن تار نقاشي در
هشت بهشت اصفهان ۱۶۶۹
ساختار تار
كاسهٔ تار بيشتر از كنده كهنه چوب توت ساخته ميشود كه هرچه اين چوب كهنهتر باشد به دليل خشك بودن تارهاي آن چوب تار داراي صداي بهتري خواهد بود. پردهها از جنس روده گوسفند و دسته و پنجه معمولاً از چوب گردو تهيه ميشوند. شكل كاسهٔ تار مانند دو دل به هم چسبيده و از پشت شبيه به انسان نشستهاي است. تار قفقازي شكل كمي متفاوتي دارد و سيمهاي آن بيشتر است.